Firmy rodzinne odgrywają bardzo dużą rolę w gospodarce Polski, Unii Europejskiej, a także reszty świata. W UE stanowią one około 60% wszystkich działających firm. Większość z nich, to firmy mikro i małe. Ale są też firmy duże.
Na przykład w gronie 250 największych firm na giełdzie w Paryżu znajduje się 57% firm o proweniencji rodzinnej. Na giełdzie we Frankfurcie udział takich firm wynosi 51%. Wśród największych można wymienić Ikea, Porsche, BMW, Carrefour, Michelin.
Szacuje się, że w Polsce istnieje około 2 milionów firm rodzinnych. Jest to ogromny potencjał gospodarzy i społeczny. Firmy rodzinne mają wiele cech wspólnych, z których wynika ich tożsamość, specyficzne wartości i zalety oraz problemy. Tworzą więc wspólnotę interesów, której siła warta jest samookreślenia i zagospodarowania.
W firmach rodzinnych w sposób naturalny osadzone są wartości, których budowaniem w nowoczesnym biznesie zajmują się zastępy menadżerów i konsultantów. Relacje rodzinne mogą być źródłem etycznego działania, wrażliwości na potrzeby drugiego człowieka, umiejętności pracy zespołowej, świadomego przywództwa, a przede wszystkim poczucia wspólnoty i lojalności. W nowoczesnej cywilizacji wiedzy jest to baza do budowania dojrzałej kultury organizacyjnej będącej warunkiem efektywnego działania.
Firmy rodzinne charakteryzują się też większą od przeciętnej zdolnością do długowieczności. Dla pokolenia aktualnych właścicieli stanowią one bowiem naturalne zabezpieczenie emerytalne, a dla ich dzieci przyszłe miejsce pracy. W tym kontekście należy przypomnieć, że bardzo bliski jest czas, gdy państwo nie będzie w stanie zapewnić emerytur, a to ze względu na wydłużający się czas życia obywateli przy ujemnym wzroście demograficznym. Coraz mniejsza liczba ludzi młodych musi utrzymywać coraz większą liczbę niepracujących ludzi starych i nie jest to perspektywa przyszłych pokoleń, ale wyliczalna perspektywa pokolenia naszych dzieci! Szacuje się, że np. w Niemczech roku 2050 na jednego emeryta będzie przypadało jedynie 1,5 osoby pracującej. W Polsce będzie podobnie.
Wśród wielu specyficznych problemów firm rodzinnych można na przykład wymienić powszechnie znany fakt, że rodzina bywa miejscem napięć i konfliktów. Wiele swoistych komplikacji wynika z procesu usamodzielniania się młodszego pokolenia. Przy prowadzeniu wspólnej firmy wszystkie trudności, jakie przeżywa współczesna rodzina, nabierają nowego wymiaru. Mogą być przyczyną złej komunikacji, irracjonalnych decyzji i obniżać efektywność działania.
Skoro zdecydowana większość spośród nas, firm rodzinnych, to przedsiębiorstwa małe i średnie (MSP to aż 99,8% wszystkich firm w Polsce), to dotyczą nas wszelkie problemy tego sektora. Mamy trudności z dostępem do kapitału i szkoleń, zmagamy się z meandrami systemu podatkowego. Mimo rządowych haseł i deklaracji na rzecz rozwijania przedsiębiorczości, nie mamy jednolitego wsparcia politycznego, ekonomicznego czy eksperckiego. Nie mamy takiego wsparcia, bo brak nam reprezentatywnej organizacji. Nikt się nami nie interesuje, bo sami nie interesujemy się sobą. Czas to zmienić.
Wierząc, że największą siłą w demokratycznym społeczeństwie obywatelskim jest samoorganizacja, my, niżej podpisani postanowiliśmy założyć i zarejestrować stowarzyszenie
INICJATYWA FIRM RODZINNYCH
Każda osoba, firma, instytucja lub organizacja – nie koniecznie związana z firmą rodzinną – gotowa poprzeć nasze działania może włączyć się do nich. Wystarczy przeczytać statut, zamieszczony na naszej stronie, wypełnić umieszczoną na stronie www.firmyrodzinne.pl deklarację członkostwa i wcisnąć przycisk „wyślij”.
Podstawowym celem stowarzyszenia IFR jest tworzenie opartych na zasadach etycznych i prawnie możliwych form współdziałania firm, a w szczególności firm rodzinnych, w dziele budowania w Polsce wolności gospodarczej, państwa prawa i społeczeństwa obywatelskiego. W szczególności chcemy aktywizować środowisko firm rodzinnych i dążyć do uzyskania wpływu na ustawodawstwo gospodarcze związane z działalnością przedsiębiorstw rodzinnych. Pragniemy udzielać wsparcia merytorycznego, wymieniać doświadczenia i pogłębiać edukację właścicieli, ich dzieci i menedżerów przedsiębiorstw rodzinnych.
Nie przesądzając przyszłych form działania, planujemy na wstępie wymianę idei i inicjatyw, organizowanie spotkań, szkoleń i konferencji. W październiku 2008 roku zamierzamy zorganizować Pierwszą Akademię Firm Rodzinnych pod hasłem „relacja, edukacja, zmiana”.
Zapraszamy do grona członków stowarzyszenia. Dajmy sobie szansę, bo nikt inny nam jej nie da. Liczymy na aktywność i zaangażowanie na miarę naszych potrzeb, chęci i możliwości.
Inicjatorzy Stowarzyszenia Inicjatywa Firm Rodzinnych
Warszawa, 12 maja 2008 roku